31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü

Tütün kullanımı, dünya genelinde her yıl 8 milyondan fazla insanın ölümüne neden olan, önlenebilir en önemli halk sağlığı sorunlarından biridir. Bu ölümlerin yaklaşık 1,3 milyonu, doğrudan tütün kullanıcısı olmayan ancak pasif dumana maruz kalan bireylerde görülmektedir. Türkiye’de erişkin nüfusun yaklaşık %27’si tütün ürünleri kullanmakta olup, her yıl 100 binden fazla kişi tütüne bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir.

Tütün ürünleri, başta akciğer kanseri olmak üzere ağız, gırtlak, yemek borusu, pankreas, mesane gibi birçok organ kanseriyle yakından ilişkilidir. Bunun yanı sıra, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), kalp-damar hastalıkları, inme ve periferal arter hastalığı gibi önemli hastalıkların gelişiminde de temel risk faktörüdür. Özellikle genç yaşlarda başlayan kullanım, bağımlılık gelişimini kolaylaştırmakta ve yaşam boyu sağlık risklerini artırmaktadır. Son yıllarda elektronik sigara ve benzeri yeni nesil tütün ürünleri, zararsızmış gibi sunularak özellikle gençler arasında yaygınlaşmakta ve nikotin bağımlılığını farklı bir biçimde sürdürmektedir.

Tütün kullanımının yol açtığı zararlar sadece bireysel düzeyde değil, toplum sağlığı ve çevresel sürdürülebilirlik açısından da ciddi boyuttadır. Dünya genelinde milyonlarca hektar verimli tarım arazisi tütün yetiştiriciliği için kullanılmakta, bu durum ormansızlaşma ve gıda güvenliği sorunlarına da yol açmaktadır.

Bu kapsamda, tütünle mücadelede toplumsal farkındalığın artırılması ve tütünsüz yaşamın teşvik edilmesi büyük önem taşımaktadır. Hastanemiz, Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen tütün kontrol programlarını desteklemekte; ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı, Yeşil Dedektör mobil uygulaması ve sigara bırakma poliklinikleri aracılığıyla vatandaşlara doğrudan destek sunmaktadır. Tütün ürünlerinin bırakılması yalnızca bireysel sağlık açısından değil, toplum sağlığının korunması, sağlık hizmeti yükünün azaltılması ve çevreye verilen zararın önlenmesi açısından da kritik öneme sahiptir.

Dr. Öğr. Üyesi Hayriye Bektaş Aksoy
Göğüs Hastalıkları Kliniği