hastanehaberleri.net
KOAH’DA; BRONŞ İÇİ VALF VE SARMAL TEL (COİL) TEDAVİSİ
KOAH’DA; BRONŞ İÇİ VALF VE SARMAL TEL (COİL) TEDAVİSİ
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), akciğerleri etkileyen kronik bir hastalıktır. Alevlenmelerle karakterize, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır. KOAH, genellikle sigara içmek gibi toksik gazların veya parçacıkların uzun süreli maruziyeti sonucu gelişir.
KOAH’ın en yaygın nedeni sigara olmakla beraber birçok farklı faktöre bağlı olarak gelişebilir. Diğer faktörler arasında hava kirliliği, toz ve kimyasal maruziyet, enfeksiyonlar ve genetik yatkınlık yer alır. Ayrıca ülkemiz için bir diğer önemli risk faktörü de özellikle kırsal kesimde ısınma ve pişirme amaçlı yakıt olarak kullanılan tezek, odun gibi maddelerin dumanına maruz kalmak yani biomass maruziyetidir. Maruziyet sonucunda hava akımı kısıtlaması gelişir ve bu ilerleyicidir.
KOAH tedavisi, hastalığın şiddetine ve semptomlara bağlı olarak değişebilir. Tedavide kullanılan ilaçlar arasında bronkodilatörler, kortikosteroidler, anti-enflamatuar ilaçlar ve antibiyotikler bulunur. Solunum terapisi ve egzersiz de KOAH tedavisinde önemli bir rol oynar..Bu tedaviler kanıt düzeyi yüksek, etkinliği kanıtlanmış bilimsel dayanağı güçlü tedavilerdir.
KOAH 'ın ilerlemesini önlemek veya yavaşlatmak için sigara ve hava kirliliğine maruz kalmaktan kaçınmak önemlidir. Ayrıca düzenli olarak doktor kontrolüne gitmek, semptomların erken teşhis ve tedavi edilmesini sağlar.
Hastalığın tedavisi için ilk aşama sigaranın bırakılmasıdır. Yine ilk basamakta yapılması gereken bir başka tedavi stratejisi ise hastayı enfeksiyon hastalıklarından korumak olmalıdır ve bu amaçla grip ve zatürre aşıları yapılır. Medikal tedavi hastanın ciddiyet derecesine göre basamak şeklinde belirlenir. Tedavide kullanılan ilaçlar inhaler formda ilaçlardır.Tedavinin başarısı için düzenli ve doğru ilaç kullanmak şarttır. Ağır hastalarda evde sürekli oksijen kullanmak, pulmoner rehabilitasyon tekniklerinin uygulanması ve bazen de solunum cihazları kullanmak gerekebilir.
KOAH hastalarında bahsettiğimiz tedaviler hastalığı tamamıyla tedavi etmekten ziyade hastanın yaşam kalitesini ve egzersiz kapasitesini artıran ve nefes darlığını azaltan yöntemlerdir. KOAH hastalığı geliştikten sonra geri dönüşü olan bir hastalık değildir.
KOAH hastalarında inhaler tedavilerin etkinliği sınırlıdır. Geçmişte amfizemli KOAH hastalarında inhaler tedaviler yeterli olmadığında akciğerin amfizemli alanı ameliyat ile küçültülerek akciğerin fonksiyonel değerlerinde, egzersiz kapasitesinde ve yaşam kalitesinde belirgin düzeyde düzelme elde edildiği bilinmektedir. Fakat KOAH hastalarında solunum kapasitesinin düşük olması nedeni ile bu hastalarda cerrahi işlem yüksek risk taşımaktadır. Ameliyatın bu yüksek riskleri nedeni ile son yıllarda akciğerdeki amfizematöz alanların küçültülmesine yönelik farklı minimal invaziv bronkoskopik tedavi yöntemleri geliştirilmiştir.
Yeni geliştirilen teknolojilerle, sınırlı ve bu işlemin kriterlerine uyan KOAH hastalarında, bronkoskopik yöntemle akciğerlerde amfizemli lob ve segmentlere uygulanan değişik yöntemlerle volüm küçültme işlemleri yapılmaktadır. Dünyada ve ülkemizde kullanıma giren Endobronşial VALF ve Sarmal tel (KOİL) uygulamaları belirli bir grup KOAH hastasında olumlu sonuçları vermektedir.
ENDOBRONŞİAL VALF TEDAVİSİ
Endobronşial VALF özel tasarlanmış etrafı silikonla kaplı içerisi aparatın soluk borusuna tutunmasını da sağlayan tel örgüden oluşan ve ortasında tek yönlü çalışan balık ağzı şeklinde açılıp kapanan bir kapakçıktır. Valf dediğimiz bu alet hastanın soluk borusuna uygulandıktan sonra çalışmaya başladığında hastanın yerleştirildiği akciğer alanına nefes alma esnasında hava girişine engel olurken, nefes verme esnasında akciğerdeki havanın ve balgamın dışarı çıkmasına olanak tanır. Bu sayede KOAH’ın temel sorunu olan akciğerdeki hava hapsi olan alandaki hava miktarı azaltılır. Hava hapsi olan işe yaramayan akciğer alanındaki basınç azaltıldığı içinde akciğerin göğüs içindeki sağlam alanları da daha rahat havalanmaya başlar. Bu sayede hastanın oksijen ihtiyacı azalır, nefes alıp verme kalitesi daha düzenli hale gelir ve hastanın yaşam kalitesinde ve efor kapasitesinde düzelme elde edilmiş olur.
Valf dediğimiz bu aparatlar hastalara bronkoskopi dediğimiz ışıklı bir kamera aracılığıyla ameliyatsız bir şekilde yerleştirilebilir. Ameliyatsız bir yöntem olması nedeni ile de bu hastalarda ameliyatın risklerine girilmeden gereken hacim küçültme işlemi sağlanmış olur.
ENDOBRONŞİAL KOİL UYGULAMASI
KOİL dediğimiz sarmal teller nitinol denilen malzemeden üretilen şekil hafıza akıllı tellerdir. Normalde bu teller akciğere yüklenme esnasında düz şekilde iken yüklendikten sonra şekil hafızalı tel olmaları nedeni ile sarmal hal alırlar. Sarmal hal almaları sayesinde KOAH hastalarındaki akciğerin fazla havalanan amfizemli alanlarında uçlardan tutup merkeze doğru çekme yaparak hacim küçültmesi sağlarlar. Bu sayede amfizemli alanlardaki hacim azaltılarak, bası altında kalmış sağlıklı akciğer dokularının daha rahat havalanmasına olanak tanırlar. İşlem sonrasında erken dönemden itibaren KOAH hastalarının nefes alıp vermesi kısmen rahatlar, oksijen ihtiyacı azalır ve efor kapasitesinde ve yaşam kalitesinde düzelme elde edilmiş olur.
Bu sarmal teller hastalara ameliyatsız bir şekilde bronkoskopi ve skopi dediğimiz bir radyolojik görüntüleme eşliğinde uygulanır. Ameliyatsız bir yöntem olması nedeni ile yüksek risk teşkil eden KOAH hastalarında gereken hacim küçültme işlemi KOİL uygulaması ile ameliyatın riskine girmeden sağlanmış olur.
Yukarıda adı geçen bronkoskopik yöntemler, bronkoskopi salonunda anestezi altında uygulanır. Her hasta için uygun değildir ve maliyetleri de oldukça yüksektir. Bu nedenle seçilmiş olgulara uygulanması doğru bir yaklaşım olacaktır. Bu yöntemlerin uygunluğunun değerlendirilmesi için hastanemiz gibi 3. Basamak hastanelerde eğitim araştırma hastaneleri ve üniversite hastanelerinde göğüs hastalıkları bölümlerinde detaylı inceleme gerekmektedir. Her vakada kesinlikle uygun değildir ve de gereksizdir, Uygun olmayan hastalarda yapılması hastalara zarar verebilir ve yaşam kalitelerini bozabilir. Deneyimli merkezlerde, tecrübeli uzmanlar tarafından uygun hastalarda uygulanabilir ve fayda sağlayabilir.
KOAH tedavisinde uygulanan tüm medikal ve bronkoskopik tedavi yöntemleri nitelikli, kanıt düzeyi yüksek bilimsel çalışmalarla ispatlanmış yöntemlerdir ve tüm dünyada uygulanmaktadır.
Balon Tedavisi
Son olarak bir diğer değinmek ve hastalarımızı bilgilendirmek istediğimiz konu KOAH’da balon tedavisi konusudur. Genellikle sosyal medya aracılığı ile duyup bize başvuran hastalarımızı bu adı geçen yöntem ile ilgili bilgilendirmek isteriz.
Balon tedavisi, dünyada ve ülkemizde KOAH tedavisinde yukarda bahsettiğimiz tüm tedaviler gibi bilimsel olarak ispatlanmış yöntemlerden biri değildir ve dünyada başka bir ülkede uygulanmamaktadır. KOAH’ın fizyopatogenezi gereği böyle mekanik bir yöntemle KOAH tedavisi mümkün değildir. Rezektör balon adı verilen bir yöntemle bronkoskopik olarak çapı uygun bronş ve segmentlere girilerek bronş temizliği yapılmaktadır. Bu yöntem KOAH’ı tedavi etmez. Belki bronş içerisinde artmış sekresyonları bu yolla temizlediği için geçici bir rahatlama sağlayabilir. Balon tedavisinin hem kısa hem uzun süreli tüm etkilerini belirlemek amacıyla iyi planlanmış,etik kurul onaylı nitelikli, çok hastanın katıldığı ve uzun süreli klinik, radyolojik ve patolojik verileri içeren randomize kontrollü çalışmalar yapılması ve bu çalışmaların uluslararası hakemli dergilerde yayınlanması gerekmektedir. Mevcut haliyle bu kadar yetersiz, bilimsel veri ve klinik deneyim ile uygulanması kabul edilemez.
